Mennica w Pyzdrach
Dnia 10 lutego obchodziliśmy Dzień Mincerza. Data ta nawiązuje do wydarzenia, które miało miejsce w 1766 roku za rządów Stanisława Augusta.
Wówczas to swoją działalność rozpoczęła Mennica Warszawska po uchwaleniu nowego systemu monetarnego w Polsce.
Mincerzem w średniowiecznej Polsce nazywano królewskiego urzędnika kontrolującego monety będące w obiegu, z czasem mincerze stali się rzemieślnikami produkującymi monety.
W latach osiemdziesiątych XIII wieku istniała w Pyzdrach mennica książęca. Pyzdry w tym czasie należały do najznaczniejszych miast Wielkopolski ciesząc się dużym poparciem księcia Przemysła II. Stwarzało to sprzyjające warunki dla powstałej tu ok. 1283 roku mennicy. O jej istnieniu świadczy też osoba mincerza, który nazywał się Ubelin. Był on mieszczaninem i mercator specialis - mincerzem księcia Przemysława.
W dniu 15 marca 2003 r. w Poznaniu na aukcji numizmatycznej pojawiła się moneta po raz pierwszy określana jako moneta z mennicy pyzdrskiej. Moneta przygotowana naukowo została przez dr Borysa Paszkiewicza. Z opisu monety z katalogu Poznańskiego Domu Aukcyjnego: „Denar, Pyzdry, lata 1360, Av.: Orzeł w koronie (w prawo?), napis: \\\\\\LON\\, Rv.: Gwiazda sześciopromienna, napis: [\MONETA]·PIZRENSI, KS 330, Kop. 330 R*, waga 0,192 g, 11,1 mm. Oferowana moneta to trzeci znany egzemplarz (poprzednie w dawnym zbiorze A. Ryszarda i w Muzeum Pierwszych Piastów na Legnicy), ale pierwszy z czytelnym napisem, pozwalającym na identyfikację mennicy w Pyzdrach. Dobrze wybity rewers, słabo awers, bardzo rzadki 3-4.”
Niestety nie udało się wówczas monety wylicytować. Podczas aukcji jej zakup dokonał przedstawiciel Warszawskiego Centrum Numizmatycznego. Jeszcze do niedawna - bezskutecznie co roku, kierowaliśmy do WCN zapytanie czy można tę monetę odkupić. Jak pocieszali mnie już wówczas po przegranej licytacji kolekcjonerzy; pozostaje nam nadzieja, że kiedyś podobna moneta zostanie odnaleziona i znów wypłynie na rynku kolekcjonerskim.
Podczas I wojny światowej okupant niemiecki zezwolił miastu na wydruk banknotów zastępczych. Tradycja emisji pieniędzy w Pyzdrach odżyła jeszcze nie tak dawno. Byliśmy drugim miastem w Polsce, które w 2007 roku zorganizowało emisję monety zastępczej. Wybite w Mennicy Państwowej monety zastępcze tzw. Pizreny poza walorem promocyjnym miasta były dużym przedsięwzięciem komercyjnym. Cieszyły się one szczególną popularnością wśród kolekcjonerów.
- Fotografia denara z mennicy Pyzdrskiej pochodzi z Katalogu Poznańskiego Domu Aukcyjnego
- Kopia denara z Pyzdr
- Wizerunek banknotów z Pyzdr publikujemy ze zbiorów p. Andrzeja Podczaskiego z Warszawy.
- Na awersie monety zastępczej z 2007 r. umieszczona jest charakterystyczna gwiazda z denara.
